Kişinin yasevimliığı sosyete süresince değeri olan , kudret, tutum ve özge davranış biçimlerini geliştirdiği vetirelerin tüyönetmen.
Terbiye, önceden saptanmış esaslara için insanoğluın davranışlarında belli gelişmeler sağlamaya yarayan planlı etkiler sürecidir.
Terbiye; kişinin davranışlarındaki yaşantısı vasıtasıyla kasıtlı olarak ve isteyerek bileğteamülme meydana getirme sürecidir.
Görüldüğü gibi eğitimin bir çok tanımı örgülabilmektedir. Fakat, günümüzde çoğunlukla yeğleme edilen tanım:
“Ferdin davranışında, kendi yaşantısı vasıtasıyla ve kasıtlı olarak matlup yönde( eğitimin yalnızçlarına şayan ) bileğteamülme meydana getirme sürecidir.” Şeklindedir.
Bu aşinalık için;
· Terbiye bir vetiretir.
· Terbiye sürecinde, kişinin davranışlarının matlup yönde bileğteamültirilmesi yalnızçlanmaktadır.
· Davranışlarındaki bileğteamülme kasıtlı olarak gerçekleştirilmektedir.
· Terbiye sürecinde kişinin kendi yaşantıları esastır.
EĞİTİMİN SÜRECİ
Eğitimin üç esas öğesi vardır.
1. Lakinç
2. Öğretme ve öğrenme etkinlikleri
3. Bileğerlendirmeler
Terbiye yalnızçla adım atar, öğretme-öğrenme etkinlikleriyle devam paha ve istimara ile son bulur. Sürecin bu mantığı umum kültürler için aynıdır. Lakinçların içinde ne olduğu ve öğrenme için kullanılan öğretme yöntemleri kültürden kültüre için bileğteamülebilir, ama sürecin doğası bileğteamülmez.
Terbiye kapsamı ve tanımlanması açısından çok geniş bir kavramdır. Tarih boyunca birbir hayli filozof ve terbiyeci, eğitimin ne başüstüneğuna üzerine farklı farklı tanımlamalarda bulunmuştur. Hasetmüzde ise eğitimin kabul edilen standart tanımı şudur: Terbiye, kişinin davranışlarında kendi yaşantıları vasıtasıyla kasıtlı olarak istendik davranış bileğteamülikliği meydana getirme sürecidir. Bu tanımlama ekseninde eğitimin umumi hatları çizilebilir. Bu tanımlamanın süresince eğitime üzerine temelı önemli kavramlar vardır. Özellikle “kendi yaşantıları vasıtasıyla”, “kasıtlı olarak”, “istendik davranış bileğteamülikliği” ve “müddetç” gibi kelimeler eğitimin esas taşlarıdır.
Terbiye, âdemoğlu için yaşam boyu devam fail bir vetiretir ve davranışlarda değişiklik meydana getirir. Bu davranış değişimleri ise kişinin kendi tecrübelerine dayanır. Davranış değişimleri istendik şu demek oluyor ki beklentilere ve hedeflere şayan olabileceği gibi istenmedik yönde bile gelişebilir. Terbiye sürecinin teamülletilmesi ise kasıtlı şu demek oluyor ki programlı ve programlı olabileceği gibi gelişigüzel bile kabil. Kasıtlı olarak yapılan eğitime formal eğitim bilimi, gelişigüzel yapılan eğitime ise informal eğitim bilimi denir. Henüz açıklayıcı bir örnek verirsek mektep, dershane, eğitim bilimi merkezleri gibi mekânlarda verilen eğitim bilimi formal; kişinin kendi çevresinden edinmiş olduğu ve planlı programlı sıfır eğitim bilimi ise informal eğitidir. şu demek oluyor ki eğitim bilimi yalnızca okullardaki öğrenmelerle sınırlı bileğildir.
Terbiye Türleri
Terbiye türlerine için sınıflandırıldığında formal ve informal eğitim bilimi olgunlaşmak üzere iki tür ortaya çıkar. Formal eğitim bilimi okullarda ya da kurumlarda belli bir niyet ve yetişek çerçevesinde gerçekleştirilir ve bu eğitim bilimi tipinin belli bir amacı vardır. Bu düzende eğitim bilimi süreci idari bir kadro ve eğitmenler aracılığıyla planlanır. İnformal eğitim bilimi ise kendiliğinden gelişen ölçüsüz ve programsız yapılan eğitimdir ki can bu eğitimi içtimai çevresinden gizil olarak edilir.
Terbiye Sistemi
Terbiye, bir sistem olarak ele alındığında ise eğitim bilimi sisteminin üç esas ögesi bulunmaktadır: Bunlar kaynaklar, vetireler ve çıktılardır. çağlayık; eğitimin beslendiği öğretmen, öğrenci, çatı, tesisat, maliyet, personel gibi fiziksel unsurlardır. Müddetç; mektep süresince meydana gelen dersler, öğrenme yaşantıları ve ibret aktiviteleridir. Çıktılar ise bireyde uzmanlık, yeterlilik, mezuniyet, test payanları gibi matlup davranış bileğteamüliklikleridir.